Batıgöz Balçova Cerrahi Tıp Merkezi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Op. Dr. Mehmet Akaçin, sporun sağlıklı yaşam için vazgeçilmez olduğunu ancak bilinçsiz yapılan egzersizlerin ciddi yaralanmalara yol açabileceğini vurguluyor. Diz, omuz ve ayak bileği eklemleri başta olmak üzere pek çok bölgede görülen spor yaralanmalarının doğru tekniklerle büyük ölçüde önlenebileceğini belirten Op. Dr. Mehmet Akaçin, hem amatör hem de profesyonel sporcular için uyarılarda bulunuyor.
Spor Yaralanmaları Her Yaş Grubunda Görülebilir
Spor yaralanmaları yalnızca profesyonel sporcularda görülmez, farklı yaş gruplarında da karşımıza çıkar.
Çocukluk ve ergenlik döneminde daha çok büyüme çağındaki kemik ve kıkırdak yapıya bağlı sorunlar öne çıkabilir. Futbol, basketbol ve voleybol gibi takım sporlarında diz ve ayak bileği yaralanmaları sık görülür. Bu yaş grubunda büyüme plakları henüz kapanmadığı için travmalar bazen daha ciddi sonuçlara yol açabilir.
Genç erişkinlerde, yoğun antrenmanlar ve rekabetçi sporlarla birlikte kas zorlanmaları, bağ yaralanmaları ve menisküs yırtıkları daha sık görülür. Bu yaş grubunda hızlı iyileşme kapasitesi yüksek olsa da, tedavinin ertelenmesi ileride kronik sorunlara yol açabilir.
Orta yaş grubunda, özellikle düzenli egzersize yeterince hazırlık yapmadan başlayan kişilerde aşil tendonu yırtıkları, bel problemleri ve omuz zorlanmaları ön plana çıkabilir. Bu dönemde doku elastikiyeti azalır ve iyileşme süresi gençlere göre daha uzun sürer.
İleri yaşlarda ise kemik yoğunluğunun azalması ve eklem kıkırdaklarının yıpranması nedeniyle spor sırasında eklem yaralanmaları ve stres kırıkları daha sık görülebilir.
Sık Karşılaşılan Sporcu Yaralanmaları
Koşucularda ön diz ağrısı, futbol ve basketbol gibi yön değiştirme gerektiren sporlarda bağ yaralanmaları, fitness yapanlarda ise kas yırtıkları ve ağırlık kaldırmaya bağlı omuz zorlanmaları sık karşılaştığımız yaralanmalar arasındadır.
Ayak bileği burkulmaları ise günlük egzersiz yapan kişilerde ve profesyonel sporcularda görülen yaygın problemlerden biridir.
Yaralanmaları Önlemede Isınma ve Kas Dengesi Önemli Rol Oynar
Egzersiz öncesinde kasların hazırlanması, antrenman sırasında ortaya çıkabilecek ağrıların dikkate alınması ve dinlenmek için zaman tanınması önemli. Kas grupları arasındaki dengenin korunması için egzersizlerde yalnızca güç kazanmaya değil esnekliğe de yer verilmesi sporu daha güvenli bir hale getirir.
Op. Dr. Mehmet Akaçin bu noktada şöyle uyarmaktadır, “Ağrı, vücudun bize gönderdiği bir uyarıdır. Bu uyarıyı görmezden gelmek, küçük bir zorlanmayı ileride cerrahi müdahale gerektiren bir soruna dönüştürebilir.”
Aşırı Kullanıma Bağlı Yaralanmalarda PRP Tedavisi
Spor yaralanmalarında, dinlenme, soğuk uygulama ve ilaç tedavisi ön plandadır. Ancak aşırı kullanım ve tekrarlayan zorlamalara bağlı gelişen kas, tendon ve eklem problemlerinde daha ileri yöntemler gündeme gelmektedir.
PRP (Platelet Rich Plasma) tedavisinde hastadan alınan az miktardaki kan özel bir işlemden geçirilerek trombositten zengin plazma elde edilir. Büyüme faktörleri açısından zengin olan plazma, yaralanan dokuya enjekte edildiğinde bölgedeki onarım sürecini başlatır. Tekrarlayan diz bağ yaralanmaları, tendon iltihaplanmaları ve kas yaralanmalarında dokuların iyileşmesini hızlandırır.
Op. Dr. Mehmet Akaçin, “PRP tedavisi, aşırı kullanım sonucu hasar gören dokularda vücudun kendi iyileşme potansiyelini harekete geçirir.
PRP tedavisinde hastanın ihtiyacına göre esnek bir tedavi planı oluşturuyoruz. Bazı hastalarda tek seans yeterli olurken, bazı durumlarda birden fazla uygulama ile sonuçlar elde edebiliyoruz.”
Sağlığınızı Korumak Sporun En Değerli Kazanımıdır
Bilinçsizce yapılan egzersizler, fayda yerine zarar verebilir. Doğru tekniklerin öğrenilmesi, ekipman seçiminde dikkatli olunması ve modern tedavi yöntemlerinin gerektiğinde uygulanması ile yaralanma riski aza indirilebilir.
Op. Dr. Mehmet Akaçin sözlerini şu ifadelerle tamamlıyor: “Spor yaparken amaç yalnızca performans değildir. Sağlığın korunması, sporun en önemli kazanımıdır. Doğru tekniklerle yapılan her antrenman, bugünün değil geleceğin sağlığına da yatırım yapmak anlamına gelir.”